زیرساخت مراکز داده – دیتا سنتر و اتاق سرور
تعریف زیرساخت دیتا سنتر و اتاق سرور
زیرساخت دیتا سنتر یا مرکز داده شامل تمامی تجهیزات، فناوری‌ها، و استانداردهایی است که برای میزبانی، مدیریت، و پردازش داده‌ها در یک محیط امن و پایدار به کار می‌روند. این زیرساخت شامل اجزای فیزیکی (مانند سرورها، تجهیزات شبکه، و سیستم‌های خنک‌کننده) و اجزای نرم‌افزاری (مانند مدیریت و امنیت داده‌ها) است.
اتاق سرور بخشی از زیرساخت فناوری اطلاعات است که وظیفه میزبانی از سرورها و تجهیزات حیاتی شبکه را بر عهده دارد. این فضا به عنوان یک مینی دیتا سنتر شناخته می‌شود و در مقیاس کوچک‌تر نسبت به مراکز داده طراحی شده است.
اجزای اصلی زیرساخت اتاق سرور و دیتا سنتر
- سرورها (Servers):
وظیفه اصلی پردازش و ذخیره داده‌ها را بر عهده دارند. انواع سرورها شامل:- سرورهای فیزیکی
- سرورهای مجازی (Virtual Servers)
- سرورهای ابری (Cloud Servers)
- ذخیره‌سازی داده (Storage):
سیستم‌های ذخیره‌سازی مانند SAN، NAS، و DAS برای نگهداری داده‌های حیاتی. - تجهیزات شبکه (Networking):
شامل سوئیچ‌ها، روترها، فایروال‌ها، و دستگاه‌های Load Balancer. - سیستم خنک‌کننده (Cooling Systems):
برای کنترل دمای محیط و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد تجهیزات. - منبع تغذیه پشتیبان (Power Backup):
شامل UPS و ژنراتورها برای جلوگیری از خاموشی سرورها در زمان قطع برق. - کابینت و رک‌ها (Racks):
برای سازمان‌دهی و نگهداری از تجهیزات به صورت ایمن. - سیستم‌های امنیتی:
- امنیت فیزیکی (دوربین‌های مداربسته، کارت‌های دسترسی)
- امنیت سایبری (فایروال، آنتی‌ویروس)
- سیستم‌های تهویه و رطوبت‌گیر:
برای تنظیم رطوبت و هوای داخل اتاق سرور.
انواع زیرساخت دیتا سنتر و اتاق سرور
۱. بر اساس نوع مالکیت
- اختصاصی (Dedicated Data Center):
این نوع مرکز داده کاملاً تحت مالکیت و مدیریت یک سازمان است. - مشترک (Shared Data Center):
زیرساخت به صورت اشتراکی توسط چند سازمان استفاده می‌شود.
۲. بر اساس مقیاس
- اتاق سرور (Server Room):
مناسب برای شرکتهای کوچک و متوسط با نیاز محدود. - دیتا سنتر متوسط:
برای سازمان‌های بزرگ‌تر با نیازهای پیچیده‌تر. - Hyperscale Data Center:
مراکز داده بسیار بزرگ با قابلیت میزبانی هزاران سرور، عمدتاً توسط شرکتهای بزرگی مانند گوگل و آمازون.
۳. بر اساس مکان
- On-Premise Data Center:
مراکز داده‌ای که در محل سازمان قرار دارند. - Colocation Data Center:
اجاره فضای سرورها در مراکز داده تجاری. - Cloud Data Center:
استفاده از زیرساخت ابری برای میزبانی داده‌ها.
۴. بر اساس نوع طراحی
- Traditional Data Centers:
طراحی‌های قدیمی با کابل‌کشی دستی و مدیریت جداگانه. - Modular Data Centers:
طراحی مدولار برای افزایش یا کاهش تجهیزات به‌صورت انعطاف‌پذیر. - Edge Data Centers:
مراکز داده کوچک نزدیک به کاربران نهایی برای کاهش تأخیر در پردازش.
۵. بر اساس خدمات
- Public Data Centers:
خدمات عمومی، مانند سرویس‌های ابری (AWS، Azure). - Private Data Centers:
برای استفاده انحصاری یک سازمان. - Hybrid Data Centers:
ترکیب مراکز داده عمومی و خصوصی.
استانداردهای طراحی دیتا سنتر و اتاق سرور
طراحی دیتا سنتر و اتاق سرور باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی باشد، مانند:
- TIA-942: استانداردی برای معماری و طراحی دیتا سنتر.
- Uptime Institute: تعریف کننده سطوح Tier برای سطح قابلیت اطمینان.
- ISO 27001: برای مدیریت امنیت اطلاعات.
اهمیت زیرساخت مناسب
- پایداری کسب‌وکار: جلوگیری از خرابی سیستم‌ها و از دست دادن داده‌ها.
- امنیت اطلاعات: حفاظت از داده‌ها در برابر تهدیدات داخلی و خارجی.
- انعطاف‌پذیری: امکان توسعه زیرساخت‌ها بر اساس نیازهای آتی.
- کاهش هزینه‌ها: با استفاده از خنک‌کننده‌های کارآمد و مدیریت انرژی.
نتیجه‌گیری
زیرساخت دیتا سنتر و اتاق سرور نقش حیاتی در عملکرد فناوری اطلاعات یک سازمان دارد. انتخاب و پیاده‌سازی مناسب این زیرساخت، نه تنها امنیت و پایداری را تضمین می‌کند، بلکه عملکرد سیستم‌ها را نیز بهینه می‌سازد.
ه طور کلی مرکز داده یا همان دیتاسنتر (Datacenter) به محلی برای نگهداری سرورها و ذخیره سازها مسیریابها و سوییچها و تجهیزات لازم برای ایجاد دسترسی به داده ها گفته می شود. مراکز داده متشکل از اجزای ضروری زیر ساختی مانند Cor router , Hp Server , هستند که کار تامین داده را بر عهده دارند و در نتیجه تمامی سرویس های ارایه شده در آنها باید دقیق باشند تا مطابق برنامه و بدون کوچکترین وقفه ای عمل نمایند.
روند ساخت و پیاده سازی مراکز داده از پیچیده ترین خدمات در زمینه ICT میباشد که شامل بخش های بسیار متفاوتی است. این وظایف را معمولا به دو بخش فعال (Active) و غیر فعال (Passive) تقسیم بندی میکنند.
اکتیو شبکه یا همان نرم افزار را میتوان به بخش های | مجازی سازی سرور | ذخیره سازی اطلاعات | سرویس های نرم افزار | utm , ویروسیاب ها | فناوری ارتباطی یکپارچه | اشاره کرد.
